Osowa Sień
Osowa Sień / Röhrsdorf to średniej wielkości wieś leśno-łanowa położona na granicy Dolnego Śląska i Wielkopolski. Do połowy XVII w. była w posiadaniu rodziny Ossowskich herbu Awstacz, po czym została sprzedana przez Andrzeja Ossowskiego rodzinie Żychlińskim herbu Szeliga. W 1739 r. doszło do przełomowego podziału miejscowości na majątek górny, środkowy i dolny.
Majątek Osowa Sień Górna był dziedziczony w okresie późniejszym głównie po linii żeńskiej, między innymi przez żonę Jana Baltazara von Schlichtinga, którego daleki krewny założył pobliską miejscowość Szlichtyngowa. Ostatnią znaczącą dla historii majątku kobietą była żona Eugeniusza Fryderyka Henryka von Seherr-Thoß – Anna Julia Teresa von Brandenstein.
Na jej życzenie Eugeniusz Fryderyk Henryk von Seherr-Thoß dokonał rozbiórki dawnego dworku, aby na przełomie wieków wznieść gmach eklektycznego pałacu. Po jego śmierci małżonka oddała majątek w piętnastoletnią dzierżawę, a następnie przepisała go na swojego wnuka Lotara von Brandenstein, który mieszkał tutaj z rodziną do 24.01.1945 r.
W latach 1939-1941 pałac funkcjonował jako kryjówka grupy ruchu oporu skupionej wokół Karola Fryderyka Goerdelera współdziałającego przy zamachu na Hitlera. Po wojnie został przejęty przez Państwowe Gospodarstwo Rolne. 31.12.1995 r. stał się filią Szkoły Podstawowej w Osowej Sieni. W 2007 r. został wystawiony na sprzedaż. W drodze przetargu zakupiło go polsko-duńskie małżeństwo, które zaadaptowało go na hotel butikowy. Obecnymi właścicielami jest para Kanadyjczyków.
Jedna z czterech córek Lotara von Brandenstein, Jolanta von Brandenstein, mieszkała po ewakuacji rodziny m. in. w pałacu swojego kuzyna Aleksandra von Brandenstein-Zeppelin i dopiero pod koniec lat 60. zaczęła pracować jako pisarka pod pseudonimem Leonie Ossowski. Jej twórczość stanowią m. in. fikcjonalne utwory, zainspirowane historią jej rodziny na polsko-niemieckim pograniczu, jak i powrotami do Polski w latach 70., 80. i 90. XX w.
Zespół pałacowy składa się z rządówki, budynków gospodarczych, stodół, stajni, gorzelni oraz szczątków rodzinnych mauzoleów na nieistniejącym już cmentarzu. Drzwi wejściowe pałacu od strony północnej są zdobione po lewej i po prawej stronie monogramami, a na samej górze herbami rodzin fundatorów. Po stronie południowej pałacu znajduje się zabytkowy park w stylu angielskim. Na jego powierzchni rosną m. in. platany, lipy, dęby, kasztany, klony i magnolie.
Rzut gmachu pałacu składa się z centralnie położonego czworoboku z prostopadłymi przybudówkami po stronie zachodniej i wschodniej. Poszczególne elementy budowli są przykryte dachami o zmiennych wysokościach i kształtach. Nad budowlą wznosi się pięciokondygnacyjna wieża zwieńczona strzelistym hełmem oraz małymi wieżyczkami w narożnikach. Do zachowanych elementów architektonicznych należą dekoracje sztukatorskie i ceramiczna posadzka.
W latach 30. XX w. zredukowano ilość elementów fasady do minimum i pomalowano ją na kremowo. Po 1945 r. pałac był regularnie plądrowany przez szabrowników, uszkodzeniu uległa stolarka podłogowa i okienna, rozebrano również ogród zimowy i dwa tarasy. W 1995 r. przebudowano wszystkie pokoje na małe klasy. Dopiero w wyniku adaptacji na hotel w roku 2007, przywrócono historyczny układ pałacu zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.
Pokoje gościnne nawiązują zarówno nazwą, jak i wystrojem do tytułów utworów Leonie Ossowski: Są to apartamenty Stern ohne Himmel (Gwiazda bez nieba), Weichselkirschen (Wiśnie), Blumen für Magritte (Kwiaty dla Magritte’a), Neben der Zärtlichkeit (Obok delikatności), Wolfsbeeren (Wilcze jagody), Das Zinnparadies (Cynowy raj), Holunderzeit (Pora czarnego bzu), Das Dienerzimmer (Służbówka).
Literatura: Anon, Geschichte des Dorfes Röhrsdorf. [w:] „Das Fraustädter Ländchen“, nr 1. Dortmund 1960. s. 3-4. W. Dworzaczek, Schlichtingowie w Polsce. Szkic genealogiczno-historyczny. Warszawa 1938? s. 168. [http://www.wbc.poznan.pl/publication/53224], A. Pufendorf, von. Die Plancks. Eine Familie zwischen Patriotismus und Widerstand. Berlin 2007. s. 375. J. Saniuk, Pałac Osowa Sień Górna, [w:] B. Bielinis-Kopeć, Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego. Zielona Góra 2008, s. 222-224; Korespondencja z L. Ossowski z 11.11.2017 r oraz z A. Złoczewskim z 7.10.2017 r.
Obraz: Okładka ebooka Der Löwe im Zinnparadies, sequela opowiadania Das Zinnparadies.
Featured Photo: Jamie Patterson-Chojnacki, Pałac Osowa Sień Górna zimą
